Hoe smart buildings ons terug naar kantoor helpen

Na maanden thuiswerken kijken we reikhalzend uit naar het moment dat we weer naar kantoor mogen. In dit nieuwe normaal zou weleens een grotere rol weggelegd kunnen zijn voor smart buildings. Want waar de nadruk bij zulke slimme gebouwen voorheen vooral lag op efficiëntie en duurzaamheid, blijken de systemen en technologieën nu ook goed inzetbaar om een veilige werkomgeving te creëren. Welke technologieën zorgen ervoor dat wij straks weer veilig aan het werk kunnen?

Smart building

Analyse van gebruikerspatronen

Hoe wordt het kantoor gebruikt en waar zijn op welke momenten de meeste mensen? Door het ruimtegebruik te monitoren, kunnen bedrijven beter zien of werknemers genoeg ruimte hebben om afstand van elkaar te houden. Veel bedrijven werken al met apps en systemen om het maximaal aantal gebruikers in het pand aan een limiet te houden. 

Andere slimme technologieën die mensen kunnen helpen afstand te houden, zijn bijvoorbeeld vloerkleden met ledverlichting die visueel maakt hoeveel afstand mensen moeten houden. Liften kunnen geprogrammeerd worden om maar één richting op te gaan, om zo te beperken hoeveel mensen er tegelijk in staan. Daarnaast kan met sensoren bij bureaus geïdentificeerd worden welke werkplaatsen gebruikt worden. Die informatie kan ingezet worden om bureaus en monitors beter schoon te houden.

Ventilatie en omgevingscontrole

Net als verkoudheid en griep verplaatst het coronavirus zich via uitgehoeste of uitgesproken vochtdruppels. Het idee achter de 1,5-metersamenleving is dan ook dat de druppels op die afstand geen contact maken met andere mensen.  Door ventilatie wordt de lucht in een gebouw voortdurend ververst. De buitenlucht vervangt telkens (een deel van) de binnenlucht die vervuild is door bijvoorbeeld vocht, stof en ziekteverwekkers.

Slimme ventilatie kan hier nog een extra bijdrage aan leveren. Slimme ventilatoren richten zich namelijk op meerdere aspecten van de luchtkwaliteit, zoals vochtigheid, geur en hoeveel mensen er in een ruimte zijn. Door de ventilatoren te koppelen aan slimme sensoren voor CO2, pollen of fijnstof kun je het luchtklimaat nog meer verbeteren. Bij bouwbedrijf DWA hangt bijvoorbeeld in elke ruimte ten minste één sensor die de luchtkwaliteit meet. Daarnaast wordt ook gemeten hoeveel lucht er binnenkomt. De luchthoeveelheid wordt op die manier aangepast aan het aantal personen, zodat er altijd genoeg frisse lucht is. In de winter, wanneer het coronavirus naar verwachting weer de kop op zal steken, kunnen ventilators ingezet worden om de luchtstroom tussen ruimten zoveel mogelijk te beperken, om zo te voorkomen dat het virus zich verspreidt en mensen besmet raken.

Contactloos

Op het kantoor van de toekomst werkt alles misschien wel contactloos. Door computers met je stem en handgebaren te bedienen voorkom je dat je hetzelfde toetsenbord als je collega hoeft aan te raken. Ook lichtschakelaars, liftknopjes en thermostaten zul je niet meer aan hoeven raken. En wat te denken van schuifdeuren, liften die met je stem worden geactiveerd en sloten die je met je telefoon kunt openen?

Sensortechnologie

Door bij de ingang met infraroodsensoren de temperatuur te meten van mensen die het gebouw binnenkomen, wordt direct duidelijk wie gezond is en wie niet. Mensen met koorts kunnen zo op tijd gevraagd worden naar huis te gaan. Dit soort scans wordt al met succes gebruikt op vliegvelden en kantoren in Singapore, Taiwan en Zuid-Korea.

Een team onderzoekers uit Zürich is zelfs al zo ver dat ze een sensor hebben ontwikkeld om het coronavirus te detecteren. In de toekomst zou dit gebruikt kunnen worden om de concentratie van het virus in de omgeving te meten, bijvoorbeeld op plekken waar  veel mensen samenkomen, of in de ventilatiesystemen van ziekenhuizen.

Privacy

Slimme gebouwen zijn verbonden met het internet. Hierdoor kunnen gebruikers via apps op afstand functies van het gebouw bedienen en data verzenden naar dashboards en andere verbonden systemen. Maar doordat deze technologieën veel data nodig hebben en van alles monitoren, kunnen ze ook gevoelige privé-informatie blootleggen en enorm veel zeggen over het gedrag van gebruikers van het gebouw.

Het is dan ook belangrijk dat de toegang tot het netwerk goed beveiligd is, zodat alleen de rechtmatige gebruikers erbij kunnen. Veilige verbindingsprotocollen en sterke authenticatie kunnen hieraan bijdragen. En technisch is veel op te lossen door data te anonimiseren of door firewalls te gebruiken. Daarnaast is het belangrijk om de digitale veiligheid in de hele keten vast te stellen. Niet alleen de software, maar vooral ook de apparaten waarop die software draait moeten veilig zijn. Als deze veiligheid wordt gewaarborgd, kunnen slimme gebouwen eraan bijdragen dat we straks sneller en veiliger weer op kantoor kunnen werken.