Van Gogh Nationaal Park
Een toename in verstedelijking, vraagstukken rondom bereikbaarheid en mobiliteit, en een toenemende druk op onze biodiversiteit en natuur door de klimaatcrisis; stuk voor stuk uitdagingen die ook gevolgen hebben voor de Nederlandse voedselvoorziening en landbouw. In onze nationale parken nieuwe stijl krijgen deze uitdagingen steeds meer een plek. Innovatie, natuurbehoud en recreatie komen er samen. Een van deze parken is het recent ontwikkelde Van Gogh Nationaal Park (NP) Brabant.
Wat zijn Nationale Parken Nieuwe Stijl?
Nederland werkt aan een nieuw programma voor nationale parken. Deze parken moeten internationale allure uit gaan stralen en gaan fungeren als ons visitekaartje op het gebied van natuur én cultuur en innovatie. De focus is dus breder vergeleken met nationale parken ‘oude stijl’: naast aandacht voor natuur en landschap, is er ook aandacht voor de leefbaarheid, recreatie, burgerbetrokkenheid en economische kansen. Dit alles om zo een sterker en meer robuust park te creëren dat bovendien echt toekomstbestendig is.
Het Van Gogh NP is in ontwikkeling tot zo’n park van absolute wereldklasse. In 2020 hebben ruim 50 partners een masterplan aangeboden aan de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Het park ontvangt ondersteuning van de Rijksoverheid en bestaat uit een samenwerking van verschillende overheden, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven. Geïnspireerd door Vincent van Gogh is er veel oog voor erfgoed en krijgt duurzame innovatie bovendien volop de ruimte.
Van Gogh Nationaal Park Brabant
Het Van Gogh NP is een groot uitgestrekt gebied tussen grote Brabantse steden zoals Den Bosch, Eindhoven en Tilburg. Gelegen in het hart van Brabant was dit gebied een inspiratiebron voor Van Gogh. Hij schilderde veel van de lokale landschappen en had ook oog voor het vaak armoedige bestaan van de lokale arbeiders.
Van Gogh staat bekend om zijn verbeeldingskracht, innovatie en non-conformisme; eigenschappen die leidend zijn voor de ontwikkeling van dit park. Maatschappelijke uitdagingen zoals de energie- en landbouwtransitie en klimaatadaptatie, waaronder watermanagement, krijgen hierbij een centrale plek. Het NP is zich daarnaast sterk bewust van zijn regionale karakter in een mondiale wereld. De regio is een internationale ‘hotspot’ voor technologische innovatie en dat komt mede door het uitstekende vestigingsklimaat op het gebied van landschap en natuur.
Hoe draagt het Van Gogh NP bij aan Innovatie?
Veel is al geschreven over innovatie in Brabant, met Eindhoven als absolute koploper als kennishub. Het Van Gogh NP voegt hier waardevolle mogelijkheden tot samenwerking en kennisverspreiding aan toe, vooral op het gebied van landbouwinnovatie, duurzame voedselketens en natuurbehoud. Dat gebeurt op verschillende schaalniveaus en altijd met het bodem- en watersysteem als sturend principe. Een voorbeeld hiervan is het realiseren van een ‘waterlandschap’. Een opslagplaats voor grote hoeveelheden regenwater om overstromingen tegen te gaan dat meteen ook gebruikt kan worden als groene energie.
De Brabantse land- en tuinbouw moet als grootste grondgebruiker van het park ook nieuwe keuzes gaan maken op het gebied van duurzaamheid, grondgebruik en circulariteit. Een voorbeeld hiervan is de Biodiversiteitsmonitor, die een koppeling maakt tussen de kwaliteit van het landschap en het verdienmodel van de boer. Dit initiatief biedt boeren, maatschappelijke partners en overheden een mogelijkheid om samen te werken. Zo meet deze monitor bijvoorbeeld het percentage blijvend grasland en het stikstof-bodemoverschot, maar ook weidegang.
Erop Uit in Eigen Land!
Het Van Gogh NP is een plek waar natuur en landbouw, innovatie en recreatie samenkomen. Ondanks haar grote schaal is alles goed per fiets bereikbaar, waarbij elke locatie haar eigen unieke historie en landschap heeft. Zoals landschapsarchitect Adriaan Geuze van bureau West8 het onlangs formuleerde: “Brabant is met Van Gogh Nationaal Park een pionier. Hier heeft men gedurfd om het begrip nationaal park opnieuw uit te vinden, met stad en land innig verbonden. Een voorbeeld voor de ruimtelijke ordening van de toekomst.” Omdat dit een park in ontwikkeling is loont het zich bovendien om regelmatig terug te keren! Ga er deze zomer (of najaar) op uit in eigen land en bezoek het Van Gogh Nationaal Park in Brabant. Klik hier voor meer informatie of kijk eerst naar dit filmpje voor een korte sfeerimpressie.