Damwanden als oplossing voor het energievraagstuk?

Het Nederlandse landschap bestaat voor een groot gedeelte uit water en waterwegen. Om oevers te beschermen worden veelal stalen damwanden ingezet. Zo vaak zelfs dat Nederland het land is met de meeste stalen damwanden. Dat is ideaal voor de innovatie van CRUX Engineering BV: de Energiedamwand. Deze speciale damwand onttrekt warmte uit water en bodem om huizen en gebouwen te verwarmen en te koelen. 

Damwand
Beeld: ©CRUX

Korneel de Jong, senior adviseur en partner bij CRUX, vertelt ons over de innovatie. ‘Sinds 2018 zijn wij bezig met de ontwikkeling van de energiedamwand. Met dit systeem krijgen de in Nederland zeer veel toegepaste stalen damwanden een extra functie. Namelijk die van opwekker van duurzame warmte.’ 

Multifunctionele damwand

De energiedamwand heeft dus meerdere functies. Die van een reguliere damwand, van warmteleverancier, en ook van verkoeler. Een multifunctioneel systeem, maar hoe werkt dat precies?  

De Jong: ‘De energiedamwand is in feite een grote stalen platenwisselaar die gebruikt wordt om warmte uit de ondergrond en het oppervlaktewater te onttrekken. Door leidingen op de stalen damwand te plaatsen, kan deze op een warmtepomp aangesloten worden die zo warmte levert voor gebouwen en tapwater.’ 

Maar dat proces kan ook omgedraaid worden om in warme periodes juist gebouwen te verkoelen. ‘Het contact met het oppervlaktewater is hierin essentieel. Dit maakt het een hybride systeem dat zowel gebruik maakt van aquathermie als van bodemenergie.’ In deze animatie legt CRUX uit hoe met de damwanden onbeperkt energie kan worden opgewekt. 

energiedamwand
Beeld: ©CRUX

Pilot in De Zweth

Zeker in een waterrijk land als Nederland heeft het systeem veel potentie. Sinds oktober 2020 loopt er dan ook een full-scale energiedamwand-proef in buurtschap De Zweth, nabij Rotterdam, waar het systeem twee jaar lang uitgebreid wordt getest. 

‘We gebruiken deze pilot om verschillende configuraties van het systeem te testen. Daarbij kijken we ook naar het rendement van het systeem in verschillende seizoenen en of deze extra functie geen nadelig effect heeft op de primaire functie van de damwanden als grond- en waterkering’, vertelt De Jong. 

Momenteel bevindt de proef zich in de laatste fase. Maar de plannen voor een vervolg liggen al klaar. De conclusie van de pilot was namelijk uitermate positief: ‘Het systeem functioneert even goed en soms zelfs beter dan verwacht!’ 

Koppelkansen in de toekomst

De Jong verwacht veel van de energiedamwand. ‘De komende decennia worden veel kades gerenoveerd en we zien veel kansen om ons systeem daarop aan te sluiten.’ Alleen al in Amsterdam moet namelijk in de komende 20 jaar zo’n 200 kilometer kade vervangen worden. ‘Zo zie je maar dat dit systeem een enorme potentie heeft om te voorzien in de vraag naar duurzame energie.’ 

damnwand
Beeld: ©CRUX